Wiedza rolników na temat ubezpieczeń z roku na rok jest coraz większa. Mają oni świadomość potrzeby zawierania umów ochronnych, nie tylko upraw, ale i budynków gospodarczych. Zdają sobie bowiem sprawę, że jest to skuteczne narzędzie zarządzania ryzykiem w gospodarstwie. Żeby robić to skutecznie, zadają pytania i szukają na nie odpowiedzi. 

Gdzie można znaleźć informacje na temat obowiązkowych ubezpieczeń budynków?
Zasady zawierania obowiązkowych ubezpieczeń budynków rolniczych reguluje ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych i Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym. Dotyczy to zarówno zakresu zawieranej umowy, jak również praw i obowiązków rolnika oraz zakładu ubezpieczeń.

Wartościowym źródłem wiedzy na ten temat jest też strona Rzecznika Finansowego – http://rf.gov.pl/, materiały produktowe i poradniki ubezpieczycieli, a także agenci ubezpieczeniowi, pełniący nierzadko rolę doradców ubezpieczeniowych.

– Mamy zasadę, wedle której zarówno agenci oferujący nasze polisy rolnikom, jak i likwidatorzy szkód są bardzo często albo czynnymi rolnikami, albo mają za sobą własne doświadczenia związane z prowadzeniem gospodarstwa czy szerzej – z działalnością rolniczą. Dzięki temu obok wiedzy teoretycznej i produktowej, mają też wiedzę praktyczną, która bardzo przydaje się rolnikowi szukającemu odpowiedzi na swoje pytania – mówi Sergiusz Lenhardt, Ekspert z Concordii Ubezpieczenia.

Czy wobec braku prowadzenia działalności obowiązek istnieje? Kogo dotyczy?
Konieczność zawarcia umowy ubezpieczenia budynków rolniczych zachodzi nawet jeśli w gospodarstwie nie jest prowadzona działalność rolnicza. Ma to miejsce np. w sytuacji, kiedy rolnik przez dłuższy czas przebywa poza gospodarstwem.

Obowiązkowi ubezpieczenia podlegają zarówno budynki mieszkalne gospodarstwa, jak i gospodarcze, np. obory czy stodoły. Budynkiem rolniczym, który należy ubezpieczyć jest będący własnością rolnika obiekt budowlany o powierzchni powyżej 20m2, trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiadający fundamenty i dach. Budynek, który spełnia te warunki podlega obowiązkowi ubezpieczenia niezależnie od jego przeznaczenia – także, gdy stoi niewykorzystywany.
 

Obowiązkowi ubezpieczenia budynku podlega też osoba, która nie mieszkając w gospodarstwie jest jego właścicielem, np. w wyniku odziedziczenia majątku. Co więcej, osoba, która nie dopełniła spoczywającego na niej obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia budynków rolniczych, będzie zobowiązana do zapłaty na rzecz gminy właściwej ze względu na miejsce położenia gospodarstwa rolnego określonej kwoty. Stanowi ona równowartość 25% minimalnego wynagrodzenia za pracę.
 

– Umowę ubezpieczenia budynków rolniczych musi zawrzeć każdy rolnik, który posiada użytki rolne, grunty pod stawami oraz sklasyfikowane jako użytki rolne grunty pod zabudowaniami, o powierzchni łącznej powyżej 1,0 ha (przy jednoczesnemu podleganiu tego obszaru podatkowi rolnemu). Obowiązkowi ubezpieczeniowemu podlegają też mniejsze gospodarstwa zaliczające się do tzw. specjalnej produkcji rolnej (np. uprawy w szklarniach, wylęgarnie drobiu, pasieki) – wyjaśnia Sergiusz Lenhardt.

Czy określony ustawowo zakres ubezpieczenia powoduje, że oferty różnią się tylko ceną?
W obowiązkowym ubezpieczeniu budynków rolniczych jego zakres rzeczywiście jest taki sam w każdym towarzystwie ubezpieczeniowym, bo określają go przepisy ustawy. Cena więc z pewnością jest bardzo ważnym czynnikiem wpływającym na wybór, ale nie jedynym. Duże znaczenie ma doświadczenie ubezpieczyciela, jego renoma, wielkość czy wreszcie rozumienie specyfiki prowadzenie gospodarstwa rolnego. Zazwyczaj od razu odczuwa się to w rozmowach z agentami reprezentującymi danego ubezpieczyciela. Jeszcze większe znaczenie może to mieć w momencie likwidacji szkody. Jeśli jest szybka i sprawna, zmniejsza stres i pozwala szybciej rozpocząć odbudowę gospodarstwa i wznowienie produkcji. Klienci, którzy nie zgadzają się ze sposobem likwidacji szkody, zgłaszają swoje skargi do Rzecznika Finansowego. Warto sprawdzać ilość skarg, jakie wpływają na poszczególnych ubezpieczycieli. Ci którzy mają ich najmniej są najbardziej godni zaufania.

Czy polisa przedłuża się automatycznie z roku na rok?
Podobnie jak w przypadku dobrze znanych komunikacyjnych polis OC, w przypadku obowiązkowego ubezpieczenia budynków rolniczych automatycznie, na mocy ustawy, dochodzi do zawarcia kolejnej umowy. Odbywa się to w cyklach rocznych. Taki mechanizm nie wymaga od rolnika jakiegokolwiek działania czy deklaracji chęci kontynuowania posiadanego ubezpieczenia. Są jednak sytuacje, w których automatyczne prolongowanie umowy ubezpieczenia budynków rolniczych nie nastąpi. Można tu mówić np. o wypowiedzeniu umowy przez rolnika, czy nieopłaceniu przez niego w całości składki za miniony okres. Automatyczne przedłużenie umowy nie będzie miało miejsca także w sytuacji, gdy właścicielem danego gospodarstwa stanie się inna osoba, np. w wyniku sprzedaży, darowizny czy dziedziczenia.

Osobnym tematem jest też zakres jaki daje ochrona obowiązkowa budynków rolniczych, niestety nie jest ona pełna.

– Bardzo istotny jest fakt, że polisa obowiązkowa chroni jedynie mury, a zawartość – często znacznie cenniejsza – wymaga ochrony dodatkowej. Na tym polu również pojawia się najwięcej pytań i wątpliwości. Generalna zasada jest taka: pełną ochroną, zapewniającą względny spokój, jest ta obowiązkowa, uzupełniona o dodatkową – chroniącą zawartość budynków i uwzględniająca dodatkowe ryzyka nie objęte umową podstawową. Gospodarstwa rolne są zazwyczaj dorobkiem wielu pokoleń, warto więc kompleksowo i w pełni je chronić – podsumowuje Sergiusz Lenhardt.